Maandag 6 juli 2020
Blijf op de hoogte en volg Jan Marten en Joke
09 Juli 2020 | Nederland, Oegstgeest
Groesbeek - Schaarsbergen 41 km totaal 214 km
Vandaag een korte rit.
Tot Nijmegen fietsen we met de middelste zoon. Hij op zijn ov-fiets met de rugzak provisorisch onder de snelbinders. Wij met complete fietsvakantie-uitrusting én zijn extra bagage, waaronder de tot een cirkel opgevouwen werptent. Het moet een bijzondere vertoning zijn.
Maar wel gezellig, die laatste momenten met zijn drieën.
Vanaf Nijmegen zullen we het met elkaar moeten doen.
Nijmegen - Arnhem is maar een stukje. De beide steden zijn praktisch aan elkaar gegroeid. Nijmegen heeft zich uitgebreid aan de overkant van de Waal. Compleet met fiets- en stationsverbindingen. Het dorpje Lent is daarmee helemaal opgeslokt. Alleen het plaatsje Elst ligt er nu nog tussenin. De bebouwde kommen bijna aan elkaar.
We stoppen bij de kerk van Elst voor een koffiepauze. Onze gewoonte, nog meer dan voorheen, is het opzoeken van informatie. We slaan de lokale borden natuurlijk niet over, maar onze bronnen vinden we vooral via onze smartphone. Een nieuw ontdekte site is www.plaatsengids.nl. Het kleinste dorpje staat hier zelfs vermeld.
De kerk van Elst is groot. De toren is bijzonder: onderaan vierkant, daarboven achthoekig. Zoals de Eusebius in Arnhem en de Dom van Utrecht. Het heeft iets grootstedelijks. En dat in... Elst. Elst, waarvan je altijd moest vragen: Elst Utrecht of Elst Betuwe?
Was het bouwen van zo’n kerk grootheidswaan van een straatje fruitboeren? Een verre vorst die iets financierde?
Nee, mijn inschatting is dat het in de genen van het gebied heeft gehuisd. En misschien nog wel aanwezig is.
In 1944 werd bij de opmars van de geallieerden de kerktoren gebruikt als uitkijkpost door de Duitsers. Daarmee was de kerk doelwit. De toren doorstond het oorlogsgeweld redelijk. De kerk zelf brandde af.
Bij de wederopbouw moest men graven. Er bleek een Romeinse tempel onder de kerk te liggen en dááronder een nog veel oudere Romeinse tempel.
Verder archeologisch onderzoek wees uit, dat het ging om het grootste Romeinse bouwwerk boven de Alpen. Een kanttekening: deze wetenswaardigheid wordt wel vooral vermeld door Elster bronnen, die ik net enige grootheidsgenen toeschreef, maar toch. Elst als de Acropolis van het noorden, de Taj Mahal van de Rijndelta. Wie had dat gedacht?
In perspectief: toen Elst wereldformaat had, duurde het nog duizend jaar voordat de eerste vissers en handelslieden elkaar ontmoetten bij de oversteek van de Amstel.
Sommige delen van onze geschiedenis poetsen we op, andere buigen we om in ons voordeel. Maar er zijn dus ook feiten die we gewoon collectief vergeten.
En soms moet je dus even voor een kerk zitten en op onderzoek uitgaan.
Ik zal het vaker doen deze reis.
Jan Marten
Vandaag een korte rit.
Tot Nijmegen fietsen we met de middelste zoon. Hij op zijn ov-fiets met de rugzak provisorisch onder de snelbinders. Wij met complete fietsvakantie-uitrusting én zijn extra bagage, waaronder de tot een cirkel opgevouwen werptent. Het moet een bijzondere vertoning zijn.
Maar wel gezellig, die laatste momenten met zijn drieën.
Vanaf Nijmegen zullen we het met elkaar moeten doen.
Nijmegen - Arnhem is maar een stukje. De beide steden zijn praktisch aan elkaar gegroeid. Nijmegen heeft zich uitgebreid aan de overkant van de Waal. Compleet met fiets- en stationsverbindingen. Het dorpje Lent is daarmee helemaal opgeslokt. Alleen het plaatsje Elst ligt er nu nog tussenin. De bebouwde kommen bijna aan elkaar.
We stoppen bij de kerk van Elst voor een koffiepauze. Onze gewoonte, nog meer dan voorheen, is het opzoeken van informatie. We slaan de lokale borden natuurlijk niet over, maar onze bronnen vinden we vooral via onze smartphone. Een nieuw ontdekte site is www.plaatsengids.nl. Het kleinste dorpje staat hier zelfs vermeld.
De kerk van Elst is groot. De toren is bijzonder: onderaan vierkant, daarboven achthoekig. Zoals de Eusebius in Arnhem en de Dom van Utrecht. Het heeft iets grootstedelijks. En dat in... Elst. Elst, waarvan je altijd moest vragen: Elst Utrecht of Elst Betuwe?
Was het bouwen van zo’n kerk grootheidswaan van een straatje fruitboeren? Een verre vorst die iets financierde?
Nee, mijn inschatting is dat het in de genen van het gebied heeft gehuisd. En misschien nog wel aanwezig is.
In 1944 werd bij de opmars van de geallieerden de kerktoren gebruikt als uitkijkpost door de Duitsers. Daarmee was de kerk doelwit. De toren doorstond het oorlogsgeweld redelijk. De kerk zelf brandde af.
Bij de wederopbouw moest men graven. Er bleek een Romeinse tempel onder de kerk te liggen en dááronder een nog veel oudere Romeinse tempel.
Verder archeologisch onderzoek wees uit, dat het ging om het grootste Romeinse bouwwerk boven de Alpen. Een kanttekening: deze wetenswaardigheid wordt wel vooral vermeld door Elster bronnen, die ik net enige grootheidsgenen toeschreef, maar toch. Elst als de Acropolis van het noorden, de Taj Mahal van de Rijndelta. Wie had dat gedacht?
In perspectief: toen Elst wereldformaat had, duurde het nog duizend jaar voordat de eerste vissers en handelslieden elkaar ontmoetten bij de oversteek van de Amstel.
Sommige delen van onze geschiedenis poetsen we op, andere buigen we om in ons voordeel. Maar er zijn dus ook feiten die we gewoon collectief vergeten.
En soms moet je dus even voor een kerk zitten en op onderzoek uitgaan.
Ik zal het vaker doen deze reis.
Jan Marten
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
