Zaterdag 5 mei 2018

Aljustrel - Beja 40 km
totaal 517 km

Tweewielers. Wij zijn zeker niet de enige. Maar vakantiefietsers zoals wij, met hun hele hebben en houden bepakt, zien we zelden. Racefietsen komen we vaker tegen. Meestal groeten ze, roepen iets om aan te moedigen (tenminste: dat denken wij) of steken een duim omhoog. In ieder geval iets waar wij weer een kilometer verder mee kunnen. Ze zijn in ieder geval wel vriendelijker dan bij ons in Nederland en in België.
Motorfietsen komen we ook tegen. De meeste zijn wat het luidruchtige soort. Joke schaart ze onder de ‘gorilla’s’. Ze zijn breedgeschouderd en maken zich nog groter door hun benen wijduit te zetten. Ze rijden bij voorkeur als groep en laten zich daarbij graag individueel horen. Even wat loos gas en een ronkende bas weerkaatst tussen de muren van het dorp. Goed: de stilte daarna is echt oorverdovend. Het duurt een tijdje voor alle vogels hun klank weer hernomen hebben.
We komen ook een groep tegen, waarvan de achterste motorfiets fenomenale luidsprekers naar voren heeft gericht, zodat zelfs de voorste rijder, ondanks de tegen elkaar op biedende basclusters, van het muziekrepertoire kan genieten.
Het doet mij denken aan vroeger. Toen plaatsten we kartonnetjes met wasknijpers op ons spatbord, zodat de spaken een constant afschuwelijk geratel lieten horen. Meestal deden we dat, inderdaad, groepsgewijs. In je eentje doe je zoiets niet. Ik maakte wel eens de allergrootste herrie door het deksel van een oud sigarenblikje te gebruiken in plaats van karton. Dat was riskant, want als karton tussen je spaken blijft steken, valt dat nog wel te doen. Maar blik kan ernstiger letsel veroorzaken.
We waren toen zeven, acht jaar. Negen misschien, maar toen zagen we toch wel in dat deze vorm van aandacht vragen buiten alle proporties was. De luidruchtige motorrijders die we tegenkomen, zijn echt een stuk ouder. Hoewel ook dat niet weer in te schatten is door hun zwarte leren outfit, hun zware helmen en donkere brillen. Na veertig motorrijders heb ik nog geen stukje huid gezien.
Dit zijn ook Portugezen maar ik kan het geen lokale folklore noemen.

Er zijn anderen die mijn sympathie wel hebben. Soms minstens even zo luidruchtig, maar tegelijk met een aanstekelijke bescheidenheid. Het zijn de oude mannetjes die op hun bromfietsen van het ene dorp naar het andere knetteren. Ze klemmen hun ros tussen de benen of het hun dierbaarste bezit is. En dat kan ook wel kloppen. Daar rijdt weer een man in de leeftijd van de zeer sterken de heuvel op. De leeftijd van het vervoermiddel en de berijder verschilt niet zo veel. Ik schat in: dit is de oerversie van de Kreidler Florett. Nog ruim voor de nozemgeneratie van Puch en Tomos. De oorspronkelijke kleur van het frame is nauwelijks meer in te schatten door de combinatie van stof en roest. De laatste keer dat hij hem poetste was in 1962.
Rechtop gezeten met een gedeukte helm van het model bloempot haalt meneer een snelheid van wel 8 kilometer per uur. Het ligt niet aan zijn vracht. Het vale plastic kratje dat vast achterop is gemonteerd bevat twee kilo uien, de oogst van vandaag. Het zal de afstelling van de motor zijn. Voor het laatst gedaan in 1972.
De herrie is onbeschrijfelijk, maar met minder kan niet. Hij zou direct tot stilstand komen.
Een sliert blauwe rook komt achter hem aan. Hij zal ongetwijfeld de mengsmering zelf samenstellen. 1 deel olie op 10 delen benzine, denk ik. Het ruikt meteen weer lekker ouderwets: tweetakt, lood en olie. Een geur kan ik niet thuisbrengen. Zou hij olijfolie toevoegen?

We komen op de stadscamping in Beja. Een wat verlaten, ommuurde vesting. Onze buurman is een soort zwerver, zo schatten wij in. Een Lidl-tentje met een blauw zeil eroverheen. Grauwe lappen hangen te drogen samen met een schaapsvel met kop. Zijn vervoermiddel staat voor: een oude scooter met een bakje achterop.

Jan Marten