Vrijdag 16 juli 2021

Oosterbeek - Velden
Fiets 91 km totaal 815 km
Boot 1 km totaal 134 km

Gisteren had ik nog met de camping die we voor vandaag gepland hadden, gebeld.
Op de kaart lag die vervaarlijk dicht langs de Maas en de nieuwsberichten over de overstromingen in Valkenburg en de komende hoogwatergolf waren zo ernstig dat wij ons afvroegen of doortrappen naar Zuid-Limburg wel een goede keuze was. Op het nieuws werd uitdrukkelijk gevraagd om niet als ramptoerist Limburg te bezoeken. Nu valt in deze context over dit woord wel wat te zeggen. ‘Toerist’ zijn wij sowieso, dus daar kunnen wij niets aan veranderen. Er is ook sprake van een ‘ramp’, maar wij zijn geen toerist ‘om de ramp’. Wij komen niet om te kijken. We willen het liefst eromheen rijden.
Dus willen we zekerheid hebben over de watervaste ligging van de camping in het dorpje Velden.
‘Problemen? Nee,’ zegt de dame aan de telefoon, ‘hoezo Maas? Ik zie geen Maas! Nergens last van. Komt u gerust!’

Onze oorspronkelijke route vlak langs de Maas en met twee oversteken met een pontje, heb ik gewijzigd in een route volledig langs de rechteroever en dan gemiddeld een kilometer er vandaan. Je moet de hulpverlening niet in de weg zitten. Een goede keuze, zo blijkt, want veel dichter bij de Maas kunnen we niet komen. De bordjes ‘stremming, hoogwater’ zijn haast ontelbaar. Bij Well rijden we toch langs de Maas. - Als jij niet bij de rivier komt, komt de rivier wel bij jou. - Daar is de Maas verbreed tot een kilometer…
Af en toe horen we een sirene van een hulpverlener. Een keer passeert ons zo’n auto met zwaailicht en een hoop herrie. Ik kijk en denk ‘O, politie’, maar het is de Explosieven Opruimingsdienst. Nu begint onze trip wel erg serieus te worden…

De laatste tien kilometer moeten we toch dichter langs de Maas, omdat de camping redelijk aan de rivier ligt. Door de plaatsen Arcen, Lomm, Velden.
Arcen is een mooi ‘bijna’-stadje, en niet alleen omdat de Hertog Jan-brouwerij hier staat. Het heeft een rijke historie die vooral goed zichtbaar is als je vlak langs de Maas rijdt. Dat doen we toch maar niet, maar we moeten wel door het stadje. Omdat de campingbeheerder ons had gezegd, dat er geen enkel probleem was verwachtten wij ook een moeiteloze aanrijroute. Hoe anders blijkt het te zijn. We zien mensen in groepjes bij elkaar staan, hevig gebarend. Vaak zondert iemand zich wat af om te bellen. Het is een nerveuze sfeer. Je voelt dat er wat aan de hand is. Eerst zien we een auto met aanhanger met een piano voorbijrijden. ‘Een verhuizing’, denken we. Maar er zijn ook verdacht veel vrachtwagens in de nieuwbouwwijk.
En ineens snappen we het. We zien dat hier en daar huizen leeg staan. Iedereen heeft zijn gordijnen opgebonden en op de vensterbank liggen. We zien ergens stapels kratten met een bankstel erop. Hier en daar wordt een vrachtwagen ingeladen met huisraad. De boer legt zijn rolletjes hooi op een wagen met hoge wielen. Naast een huis zien we onder een overkapping op een hoge stellage allemaal tapijten liggen.
Maar als je totaal van niets weet zou je elk plaatje niet een-twee-drie kunnen duiden.
We zagen bijvoorbeeld veel mensen bezig in hun tuin. Onze eerste reactie was: hier is geen enkel overstromingsgevaar, want iedereen is lekker aan het tuinieren.
Achteraf gezien was men de boel aan het vastzetten. Planten en struiken. Een houten poort. Even moet ik denken aan onze buurman, die altijd vóór de storm de schutting die ons scheidt (en daarom verbindt) aan zijn kant stevig met touw vastmaakt. Doet hij dat niet, dan waait het oude houten gevaarte gewoon door onze tuin. Dat hij dan een paar dagen moeilijk door zijn eigen tuin kan lopen vanwege de bedrading, neemt hij voor lief.
Hij ging een week eerder dan ons met vakantie. Na een paar dagen kwam er een onverwachte harde wind. Ik hoorde het ‘s nachts loeien en dacht ‘Nou gaat de schutting omver’. Maar ‘s morgens stond hij er nog. Bleek dat de buurman voor zijn vakantie onze schutting weer had vastgesjord. Uit voorzorg. Je kan nooit weten. Een soort basaal gevoel voor gemeenschapszin.

We rijden even later langs kasteel Arcen. Het is gesloten, toch zien we veel mensen. Ze nemen foto’s. En ook hier begrijp je pas later wat er aan de hand is. De slotgracht staat kennelijk in open verbinding met de Maas. We vonden het water in de gracht al hoog staan. Maar kijken we naar rechts dan is daar de watermolen annex restaurant. Van het schoepenrad komt nog maar een klein gedeelte boven water uit. Wie een beetje technisch onderlegd is, snapt dat dit niet kan werken. Dan zien we dat er een restaurant in het gebouw zit. We vermoeden een terrasje, maar alleen de toppen van de parasols steken boven water uit.
Oei, nu zien we dat het echt ernstig wordt. We willen geen pottenkijkers zijn, maar fietsen gauw door.
Even buiten Arcen zien we allemaal shovels en vrachtwagens heen en weer rijden. Het fietspad ligt vol met zand. Nu wordt het ons duidelijk: hier wordt een nooddijk gebouwd. Tientallen mensen zijn hiermee bezig. Ons verbaast de coördinatie: het ziet er allemaal heel geregeld uit.
De nooddijk is meer dan een kilometer lang. We moeten gewoon de nooddijk volgen om bij de camping te komen. Vanaf dat moment zien we ook overal zandzakken liggen, meestal voor de deur, maar ook op allerlei andere lager gelegen plekken.
Ergens gaat, achter de zakken, een deur open en ik hoor ‘Gaat het nog goed, oma?’

Laten we zeggen dat we door de context niet direct de neiging hebben ons tentje hier op te zetten. Vlak bij de camping zijn tien mensen en een paar vrachtwagens bezig om zandzakken te verdelen. Sommige huizen hebben ze twee hoog opgestapeld. Hoe bizar is het om dan als vakantiefietser hier te rijden. Je voelt je tweemaal te veel. Hier had je niet moeten zijn.

Ik vraag met veel gêne aan een van de zakkenverdelers of camping Hovershof veilig is. ‘Ik zou er niet gaan staan’, zegt hij. Dat is voor ons voldoende. Als we ten slotte ook de zandzakken voor de deur van de campingeigenaar zien staan, besluiten we door te rijden, hogerop.

De volgende camping, twee minuten rijden, is al bezig met evacuatie. Even verderop zien we een enorm terrein waar zand wordt gebracht, met de hand in zakken geschept en verdeeld. Het is een af en aan rijden van aanhangers, bedrijfswagens en vrachtauto’s. En wel honderd, vooral jonge, mensen. Tientallen Duitse auto’s staan langs het terrein. Dat zijn oosterburen die hier spontaan komen helpen. Wat een eensgezindheid.

Tweehonderd meter verderop vinden we een camping aan de andere kant van de grote weg. Daar is het veilig, wordt ons verteld
Het is een terrein met vaste plaatsen voor huisjes en stacaravans. Er is een piepklein veldje voor tenten. Meteen ná ons komen nog vier anderen zich melden op zoek naar een droge overnachtingsplek.
We lezen inmiddels dat een wijk in Venlo-Noord ontruimd moet worden. Dat is drie kilometer hiervandaan! We horen af en toe sirenes, vliegtuigen en helikopters.
Maar op onze camping heerst een diepe rust. Niemand maakt zich druk.

Na ons plekje te hebben gevonden en onze maaltijd te hebben gegeten, gaan we nog even wandelen. Op de hoek van de camping staat een restaurant. Laten we eens gek doen en daar een afzakkertje nemen.
Als we binnenkomen, blijkt het een mega-complex te zijn. Een spelletjeshal, een bowlingbaan, een dansvloer, diverse bars. Er lopen allemaal uitgelaten en feestende jongeren onder het genot van luide muziek.
Op nog geen tweehonderd meter afstand staan tientallen mensen zich in het zweet te werken om een ramp af te wenden. En hier wordt gefeest alsof er niets, maar dan ook niets aan de hand is.
‘Titanic’ zegt Joke.
‘Noach’ denk ik.

Jan Marten